
Czarne dziury, początek a nie koniec? Uczeni proponują nowe rewolucyjne podejście
14 marca 2025, 16:05Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców, pisarzy i zwykłych zjadaczy chleba. Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, wszystko, co dostaje się do czarnej dziury opada do jej centrum i zostaje tam zniszczone przez gigantyczną grawitację. Centrum to, zwane osobliwością, to nieskończenie mały punkt, w którym przyspieszenie grawitacyjne jest nieskończone. Tam skupia się cała materia czarnej dziury.

Jak osobowość wpływa na wagę
22 stycznia 2008, 15:01Japończycy analizowali wpływ typu osobowości na wagę ciała. Zauważyli, że nonkonformiści i ludzie otwarci, przyjaźni mają tendencję do nadwagi, podczas gdy lękliwi z większym prawdopodobieństwem bywają zbyt szczupli (Journal of Psychosomatic Research).

Niektóre leki przeciwzapalne mogą zwiększyć ryzyko zawału w czasie przeziębienia
3 lutego 2017, 07:16Używanie w czasie przeziębienia czy chorób grypopodobnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) zwiększa ryzyko zawału.

Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.

Obejrzeć przed cięciem
10 lutego 2008, 00:06Im więcej wiadomo o pacjencie przed wykonaniem zabiegów chirurgicznych czy radioterapii, tym większe szanse na ich udane zakończenie. Dlatego dużą wagę przykłada się do odpowiedniego planowania oraz doskonalenia narzędzi pomagających w takich przygotowaniach. Do takich narzędzi należy zaliczyć system opracowywany przez naukowców z Uppsala University. Dzięki nimu lekarze będą mogli dokładnie obejrzeć, a nawet dotknąć trójwymiarowego modelu badanego organu.

Oceanom grozi głód
28 lutego 2017, 10:29W związku z globalnym ociepleniem do roku 2100 na największym ziemskim habitacie – dnie oceanicznym – może zabraknąć pożywienia i dojdzie tam do głębokich zmian ekologicznych spowodowanych m.in. rosnącymi temperaturami, zakwaszeniem i rozprzestrzenianiem się stref beztlenowych

Enzymatyczna metoda na choroby autoimmunologiczne
24 lutego 2012, 10:10Kiedy komórki naturalnie obumierają, tworzą wiele "śmieci", które mogą skłaniać układ immunologiczny do atakowania własnego organizmu. Naukowcy z Georgia Health Sciences University odkryli jednak, że zapobiegając takim sytuacjom, można wykorzystać enzym 2,3-dioksygenazę indoleaminy (IDO), niedopuszczający u kobiet w ciąży do odrzuceniu płodu.
Wyobraźnia naśladowcy
10 marca 2008, 12:05Pytanie takie zadała sobie też Sophie Scott z Instytutu Neurologii Poznawczej University College London, która postanowiła sprawdzić, w jaki sposób działa mózg naśladowcy. Zaprosiła ona Duncana Wisbeya i poprosiła go, by podczas skanowania mózgu rezonansem magnetycznym wypowiadał tę samą frazę głosami różnych osób - np. Cary'ego Granta czy Anthony'ego Worralla Thompsona - lub też naśladując głosy takie jak "zmęczonego Australijczka".

Humbaki zaczęły zachowywać się w zagadkowy sposób
15 marca 2017, 08:04Od kilku lat naukowcy obserwują niezwykłe zachowanie humbaków. Zwierzęta zaczęły tworzyć stada, składające się nawet z 200 osobników. To o tyle dziwne, że z prowadzonych od dziesięcioleci badań wiemy, że humbaki są zwykle samotnikami, występują też w parach, czasami tworzą małe grupy, które szybko się rozpraszają

Nowa metoda na cukrzycę typu 1.
12 marca 2012, 11:31Naukowcy z Uniwersytetu Columbia wykazali, że można sprawić, by komórki przewodu pokarmowego wytwarzały insulinę. Dzięki temu nie trzeba wykonywać przeszczepu komórek macierzystych.